GALDEGAIA: Esaldiaren osagairik garrantzitsuena

Galdegaia esaldi baten barruan dagoen elementurik garrantzitsuena da, hau da, guk azpimarratzen duguna edo indar handia ematen diogun osagaia izango da. Galdegaia, edonola, galdera bati erantzuten balego bezala doa, hau da, gure sakoneko egituran azpimarratzen dugun horri garrantzirik handiena ematen dioguna da eta horretarako (ahotsaren indarrarekin ezezik) esaldiaren lekurik garrantzitsuenean ere ipintzen dugu, hots, aditzaren aurrean.

Beraz, esaldi baten osagairik garrantzitsuena zein den jakiteko, aditzaren aurrean doanari begiratuko diogu, horixe izango delako.

Adibidez: Bihar gu San Mamesera joango gara.

Esaldi honetan azpimarratu nahi duguna zera da: San Mamesera, NORA.

Beste osagai bat garrantzitsuentzat hartuko bagenu, lekuz aldatuko genituzke osagai guztiak. Adibidez: “Bihar” garrantzitsuena izango balitz, ondorengoa esango genuke: “San Mamesera BIHAR joango gara gu”…edo “gu San Mamesera BIHAR joango gara” edo “San Mamesera gu BIHAR joango gara”; hau da, beste osagai guztiek ez daukate indarrik, hortaz, ez zaigu inporta non jarri (aurretik edota atzetik) joan daiztezkeelarik.

GALDEGAIA + ADITZA Beste osagai guztiak aurretik edota atzetik joan daitezke edota agertzen ez badira ere ez da inporta.

Hau praktikatzeko ariketak:

EUSKARA IKASTEN 43!!!

TRINKOAK NORK (VERBOS SINTÉTICOS TRANSITIVOS DE PRESENTE Y PASADO).

Verbos sintéticos de presente y de pasado: Ukan (será el auxiliar de muchos verbos transitivos), Eduki (tener), Jakin (saber), Eraman (llevar) y Ekarri (traer).

En cada uno de ellos hay dos columnas: “Hura” (cuando el complemento directo es singular, 3ªpersona (él, ella) o una cosa y “Haiek” (cuando el complemento directo es plural, 3ªpersona (ellos, ellas) o varias cosas.

Ariketak: UKAN ORAIN ; EDUKI ORAIN; JAKIN ORAIN ; ERAMAN ORAIN ; EKARRI ORAIN

UKAN IRAGANA ; EDUKI IRAGANA ; JAKIN IRAGANA ; ERAMAN IRAGANA ; EKARRI IRAGANA

EDUKI os ; JAKIN os ; ERAMAN os ; EKARRI os

EDUKI o+i ; JAKIN o+i ERAMAN o+i ; EKARRI o+i

IGELTXOA IRAGANEKO IGELTXOA

EUSKARA IKASTEN 41!!!

Aditz trinkoak (verbos irregulares)

 IZAN (SER)EGON (ESTAR)ETORRI (VENIR)JOAN (IR)IBILI (ANDAR)
NINAIZNAGONATORNOANABIL
HURADADAGODATORDOADABIL
GUGARAGAUDEGATOZGOAZGABILTZA
ZUZARAZAUDEZATOZZOAZZABILTZA
ZUEKZARETEZAUDETEZATOZTEZOAZTEZABILTZATE
HAIEKDIRADAUDEDATOZDOAZDABILTZA

ARIKETAK:

https://learningapps.org/watch?v=pamzrkr9k22
JOAN ADITZA JOAN2 IZAN IZAN2 EGON IBILI IBILI2 IBILI3

Hizki-zopak: EGON IBILI IZAN JOAN ETORRI

EUSKARA IKASTEN 40(3)!!!

Eta orain marrazki bakoitzarekin esaldi oso bat ikasiko dugu. Ahora estudiaremos una frase completa con cada dibujo.

BURUAN begiak ditugu.

Ez begiratu nire IPURDIA!

Gozokiak GOZOAK dira.

Limoia GARRATZA da.

Txakurra hesi AURREAN dago.

Txakurra hesi ATZEAN dago.

Txakurra KANPOAN dago.

Txakurra etxe BARRUAN dago.

Neska eta txakurra HURBIL daude.

Neska eta txakurra URRUTI daude.

Autobus hau TXIKIA da. Hiru pertsona daude barruan.

Autobus hau HANDIA da. Bost pertsona daude barruan.

Neska hau LODIA da. Argaldu behar du.

Neska hau ARGALA da, korrika egiten du egunero.

Mutil hau ZIKIN dago, garbitu behar da.

Mutil hau TXUKUN-TXUKUN dago.

EURIA dago. Ez goaz patiora.

EGUZKIA dago, patiora goaz.

Nire autoa ZAHARRA da. Ia-ia ez dabil.

Nire autoa BERRIA da, oso azkar dabil.

Pakete hau ARINA da. Bost gramo pisatzen du.

Pakete hau PISUTSUA da. Bostehun gramo pisatzen du.

Kuxin hauek BIGUNAK dira.

Horma hau GOGORRA da.

EUSKARA IKASTEN 40(2)!!!

Eta orain marrazki bakoitzarekin esaldi oso bat ikasiko dugu. Ahora estudiaremos una frase completa con cada dibujo.

Aiton-amonak ZAHARRAK dira.

Neska-mutilak GAZTEAK dira.

Platerra BETETA dago. Gose naiz.

Platerra HUTSIK dago. Dena jan dut.

Liburuak GOIAN daude. Eskalera behar dut.

Liburuak BEHEAN daude. Ez dut eskalera behar.

Atea ITXITA dago. Ni kanpoan nago.

Atea ZABALIK dago. Irten naiz.

GAUA da. Ez dago argirik.

EGUNA da. Eskolara goaz.

Argia ITZALITA dago. Ez dago argirik.

Argia PIZTUTA dago. Ondo ikusten dut.

Erbia AZKARRA da. Ni ere bai.

Dortoka MOTELA da. Ni ez naiz motela.

Saskibaloiko mutila ALTUA da.

Ni ez naiz txikia, BAXUA naiz.

Gu ELKARREKIN gaude taldean.

Ni ez nago BAKARRIK inoiz.

GOITIK behera jaisten naiz.

Goitik BEHERA jaisten naiz.

HOTZ handia dago. Zero gradu.

BERO handia dago. Berrogei gradu.

Arraina BARRUAN dago.

Arrainak IRTEN nahi du.